Năm 2014, tổng giá trị sản phẩm ngư, nông, lâm nghiệp đạt 14.870 tỷ đồng, chiếm 36,5% GDP của tỉnh, trong đó, giá trị sản phẩm thủy sản chiếm trên 78% (chủ yếu là giá trị sản phẩm của con tôm). Trong nuôi tôm hiện nay thì nuôi tôm công nghiệp là biện pháp chủ yếu để tạo ra đột phá về năng suất và sản lượng. Đến cuối năm 2014, diện tích nuôi tôm công nghiệp đạt khoảng 8.200 ha, chỉ chiếm khoảng 3% diện tích nuôi tôm của tỉnh, nhưng sản lượng đạt khoảng 60.000 tấn, chiếm đến khoảng 35% sản lượng tôm nuôi của tỉnh. Vì vậy, vấn đề phát triển nuôi tôm công nghiệp là vấn đề cần phải được các ngành, các cấp đặc biệt quan tâm.
Năm 2014, diện tích nuôi tôm công nghiệp đạt khoảng 8.200 ha,
tăng 2.200 ha so với cuối năm 2013 (ảnh Trung tâm KNKN)
Bên cạnh đó, tình hình nuôi tôm công nghiệp cũng đang gặp nhiều khó khăn, bất cập như hạ tầng điện, thủy lợi chưa đáp ứng yêu cầu; đầu tư phát triển không theo quy hoạch, phân tán, quy mô nhỏ; chất lượng con giống, vật tư đầu vào chưa đảm bảo; thời tiết, môi trường, dịch bệnh diễn biến phức tạp, khó quản lý... Trong năm 2014, diện tích tôm nuôi thiệt hại do bị bệnh khoảng 1.200 ha, chiếm tỷ lệ 15% (tỷ lệ này tương đương với tỷ lệ thiệt hại năm 2013). Mặc dù diện tích bị thiệt hại, thời điểm thiệt hại không tập trung, chưa xảy ra thành vùng dịch; song với cách phát triển nuôi tôm công nghiệp như đã qua thì tiềm ẩn nhiều nguy cơ dịch bệnh có thể quay trở lại.
Để nghề nuôi tôm công nghiệp trên địa bàn tỉnh ổn định, bền vững và đạt hiệu quả kinh tế cao, tương xứng với tiềm năng sẳn có, các ngành chức năng và địa phương cần phải có nhiều giải pháp đồng bộ, thiết thực mang tính chiến lược lâu dài. Trước mắt cần tập trung nâng cao chất lượng tôm giống, đã qua, mặc dù hầu hết người nuôi tôm công nghiệp đã có ý thức và biết cách chọn lựa tôm giống, song do có những thời điểm thả giống tập trung, giống đạt chất lượng không đủ cung cấp cho người nuôi. Vừa qua, tỉnh đã có chủ trương mời gọi đầu tư, tạo điều kiện cho Tập đoàn Việt Úc đầu tư trại sản xuất tôm giống tập trung tại huyện Ngọc Hiển, với quy mô 7 đến 8 tỷ con/năm và sẽ đi vào hoạt động đầu năm 2015 (sản lượng này tương đương với sản lượng của hơn 400 trại sản xuất nhỏ lẻ đang có) và khả năng sẽ nâng công suất lên gấp đôi trong thời gian tới. Bên cạnh đó, cần phải tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các tỉnh liên quan tăng cường quản lý chất lượng tôm giống nhập tỉnh; hướng dẫn cải thiện điều kiện, quy trình sản xuất và tăng cường quản lý chất lượng tôm giống đối với các trại sản xuất trong tỉnh.
Người dân đang thu hoạch tôm nuôi công nghiệp (ảnh Trung tâm KNKN)
Quan tâm đầu tư hạ tầng điện, thủy lợi đối với các vùng sản xuất tương đối tập trung; hướng dẫn các hộ nuôi tôm phải có áo lắng, xử lý nước thải theo quy định. Tăng cường quản lý chất lượng thức ăn, thuốc thú y phục vụ nuôi trồng thủy sản, đặc biệt là hướng dẫn bà con nuôi tôm cách chọn lựa sản phẩm có chất lượng, đồng thời cảnh giác với các thủ đoạn gian lận trong mua bán vật tư đầu vào.
Tăng cường năng lực quản lý môi trường, dịch bệnh; tập huấn, cập nhật kiến thức cho cán bộ kỹ thuật nông nghiệp ở cơ sở. Hướng dẫn nhân dân quản lý môi trường, dịch bệnh bằng các hình thức tự quản trong cộng đồng, nhất là cộng đồng những người nuôi tôm công nghiệp. Tăng tầng suất, số điểm quan trắc môi trường cảnh báo dịch bệnh...
Hiện nay, một số tỉnh đang triển khai mô hình nuôi tôm công nghiệp công nghệ cao đạt hiệu quả rất tích cực; cần khuyến khích triển khai thực hiện và có chính sách kêu gọi, tạo điều kiện cho doanh nghiệp đầu tư với quy mô lớn, tập trung; xây dựng mô hình, hướng dẫn nhân dân chuyển dần diện tích nuôi tôm công nghiệp hiện nay sang hình thức nuôi công nghệ cao. Theo tính toán của ngành chuyên môn, chỉ cần nuôi tập trung với diện tích khoảng 350 ha tôm công nghiệp công nghệ cao sẽ có sản lượng tương đương với sản lượng của 8.000 ha nuôi công nghiệp hiện nay và chỉ cần một phần nhỏ trong hơn 8.000 ha nuôi tôm công nghiệp chuyển sang nuôi công nghệ cao thì sản lượng, giá trị kinh tế sẽ tăng lên rất nhiều.
Với việc triển khai thực hiện những giải pháp đồng bộ, thiết thực, cùng với sự quan tâm, phối hợp chặt chẽ của các ngành các cấp và với ý chí chịu khó cần cù của người nông dân, trong thời gian tới chắc chắn tình hình nuôi tôm công nghiệp trên địa bàn tỉnh sẽ có bước khởi sắc, ổn định và mang lại hiệu quả cao, góp phần xây dựng và phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh nhà.
Minh Đương